GİLAMADA ÇUBUĞU
Bahçede misinalı tırpanla ot
biçerken eskilere, ortaokul yıllarına gittim. “Geçmiş zaman olur ki hayali
cihan değer” derler ya. Bazılarının durumu pek buna uymaz. “Geçmiş zaman olur
ki gilamada çubuğu ayıklamak akla gelir”
bazen.
Eğer kitap almak için para
kazanmanız gerekiyorsa, gilamada çubuğu ayıklamak ilaç gibi gelir size. Kalem, defter,
kitap almak, okul harçlığı çıkarmak için gereklidir gilamada çubuğu. İyi ki
vardır şu gilamada çubuğu dersiniz çalışırken. Olmasaydı ne yapardık, nasıl
alırdık kitapları, kalemleri, defterleri...
Kayseri’de, Erciyes Dağı’nın
eteklerinde bağ evleri vardır.
Kayserililerin büyük bir kısmı kış aylarını
Kayseri merkezdeki evlerinde geçirir. Bahar gelince bağ evlerine
göçülür. Bağ evleri şenlenir yazın gelmesiyle.
Mevsimi gelince bağlar
budanır. Bağın her tarafını “gilamada çubukları”
kaplar. Bu çubukların bağın boş bir alanında toplanması gerekir. Bu işleme “gilamada
çubuğu ayıklanması” denir. Bağ sahipleri bu işleri yaptıracak eleman ararlar.
Çalışkan gençlere iş çıkar böylece. Eğer harçlığa ihtiyacınız varsa, gilamada
çubuğunun da kimlerde olduğunu, yani iş’in kimde olduğunu bilirsiniz. Bir
günlük, iki günlük yevmiyelerle iş bulursunuz. Bir günlük yevmiye en az dört
beş dersin kitapları demektir. Birkaç günlük daha iş buldunuz mu, o yılın kitap
ve defterlerini aldınız demektir. Geriye kalır üst baş. Bunun için de, yaz
aylarını değerlendirmişsinizdir nasılsa. Ya lokantada komilik, garsonluk, ya
inşaatlarda işçilik, ya da döküm atölyesinde kalıpçılık. Onlar olmadıysa
sanayide sac kesim atölyelerinde çalışırsınız. Biraz daha tecrübeniz arttıysa
presin başına bile geçebilirsiniz. Ama bunun için sigortalı olmanız gerek. Zira
pres çok tehlikelidir. Mazallah küçük bir dikkatsizlik veya dalgınlık parmağınızın,
kolunuzun gitmesi demektir. Yaz aylarında geçici olarak çalışanlara ise sigorta
yaptırılmaz. Sigortasızlar çok tehlikeli işlerde çalıştırılmazlar. Çok
tehlikeli işlerde çalışmadığınız için de ücretiniz az olur. Az da olsa bu
ücretler lazımdır, elzemdir.
Bu işleri yapanlardan
bazıları işte kaytarmacılığı seçerler. Bağ sahipleri bu tipleri gözünden tanır.
Kolay kolay iş vermezler. Eğer yanlışlıkla işe çağırmışlarsa işin yarısında yol
verirler onlara. Bazı bağ sahipleri ise emeğe pek saygı göstermezler. Çalışanlara
kötü davranmak, akşam iş bitiminde bir bahane ile ücretten kesmek bunlardan
bazılarıdır.
Yer yurt sahibi olanlar, bağ
sahipleri, fabrikaları olanlar, gilamada çubuğu ayıklamak isteyenlere izin
verin. İzin verin ki kitap alamayan gençler emeğinin karşılığı olarak aldıkları
ücretlerle kalemlerini, kitaplarını alabilsinler. Alabilsinler de hedeflerini
gerçekleştirebilsinler.
17.05.2012
Ramazan Işık
Mut