17 Mayıs 2012 Perşembe

GİLAMADA ÇUBUĞU


GİLAMADA ÇUBUĞU

Bahçede misinalı tırpanla ot biçerken eskilere, ortaokul yıllarına gittim. “Geçmiş zaman olur ki hayali cihan değer” derler ya. Bazılarının durumu pek buna uymaz. “Geçmiş zaman olur ki gilamada çubuğu ayıklamak akla gelir”  bazen.

Eğer kitap almak için para kazanmanız gerekiyorsa, gilamada çubuğu ayıklamak ilaç gibi gelir size. Kalem, defter, kitap almak, okul harçlığı çıkarmak için gereklidir gilamada çubuğu. İyi ki vardır şu gilamada çubuğu dersiniz çalışırken. Olmasaydı ne yapardık, nasıl alırdık kitapları, kalemleri, defterleri...

Kayseri’de, Erciyes Dağı’nın eteklerinde  bağ evleri vardır. Kayserililerin büyük bir kısmı kış aylarını  Kayseri merkezdeki evlerinde geçirir. Bahar gelince bağ evlerine göçülür. Bağ evleri şenlenir yazın gelmesiyle. 

Mevsimi gelince bağlar budanır. Bağın her tarafını “gilamada çubukları” kaplar. Bu çubukların bağın boş bir alanında toplanması gerekir. Bu işleme “gilamada çubuğu ayıklanması” denir. Bağ sahipleri bu işleri yaptıracak eleman ararlar. Çalışkan gençlere iş çıkar böylece. Eğer harçlığa ihtiyacınız varsa, gilamada çubuğunun da kimlerde olduğunu, yani ’in kimde olduğunu bilirsiniz. Bir günlük, iki günlük yevmiyelerle iş bulursunuz. Bir günlük yevmiye en az dört beş dersin kitapları demektir. Birkaç günlük daha iş buldunuz mu, o yılın kitap ve defterlerini aldınız demektir. Geriye kalır üst baş. Bunun için de, yaz aylarını değerlendirmişsinizdir nasılsa. Ya lokantada komilik, garsonluk, ya inşaatlarda işçilik, ya da döküm atölyesinde kalıpçılık. Onlar olmadıysa sanayide sac kesim atölyelerinde çalışırsınız. Biraz daha tecrübeniz arttıysa presin başına bile geçebilirsiniz. Ama bunun için sigortalı olmanız gerek. Zira pres çok tehlikelidir. Mazallah küçük bir dikkatsizlik veya dalgınlık parmağınızın, kolunuzun gitmesi demektir. Yaz aylarında geçici olarak çalışanlara ise sigorta yaptırılmaz. Sigortasızlar çok tehlikeli işlerde çalıştırılmazlar. Çok tehlikeli işlerde çalışmadığınız için de ücretiniz az olur. Az da olsa bu ücretler lazımdır, elzemdir.

Bu işleri yapanlardan bazıları işte kaytarmacılığı seçerler. Bağ sahipleri bu tipleri gözünden tanır. Kolay kolay iş vermezler. Eğer yanlışlıkla işe çağırmışlarsa işin yarısında yol verirler onlara. Bazı bağ sahipleri ise emeğe pek saygı göstermezler. Çalışanlara kötü davranmak, akşam iş bitiminde bir bahane ile ücretten kesmek bunlardan bazılarıdır.

Yer yurt sahibi olanlar, bağ sahipleri, fabrikaları olanlar, gilamada çubuğu ayıklamak isteyenlere izin verin. İzin verin ki kitap alamayan gençler emeğinin karşılığı olarak aldıkları ücretlerle kalemlerini, kitaplarını alabilsinler. Alabilsinler de hedeflerini gerçekleştirebilsinler.


17.05.2012
Ramazan Işık
Mut

15 yorum:

  1. Ayıklanması gereken gilamada çubukları öylece toplanmayı bekledikleri yerde dururken ne önemli şeylere vesile olacaklarını biliyorlar mıydı acaba:) İyi ki toplamışsınız onları.İyi ki okumuşsunuz kitapları. İyi ki bu güzel yazıyla yine ulaştınız bizlere.
    Hoşgeldiniz...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Asuman Hanım hoş bulduk. Sizlerle tekrar buluşmak benim için de heyecan verici. Sevgiler.

      Sil
  2. Hocam,yazınızı görmek ne güzel..Özlemişiz sizi..Nasılsınız inşaallah?

    yoklukta elde edilen her şey çok daha kıymetlidir....Şimdi varlık içinde nankör insanlar olarak yaşıyoruz malessef

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Pabuç merhaba, ben de sizi özlemiştim. İyiyim teşekkür ederim. Hayatın bir amacı olduğunu bilerek yaşamak çok güzel.

      Sil
  3. Sayın hocam,kendi paranızı kazanmak,kazanırken yardımcı olmak çalışma hayatını öğrenmek bunlar güzel şeyler,bu isim yöresel olmalı ben ilk defa duyuyorum,sağlıcakla kalın,saygılarımla.

    YanıtlaSil
  4. Üstad dönmenize sevindim. Yazılarınız özlemiştik. Saygılar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bilgehan teşekkür ederim. Ben de sizi özlemiştim. Saygılar.

      Sil
  5. Güzel hatıralar ne güzel bir yazı oluşturmuş.. Elinize sağlık.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Mayrı sağolasın. Yaşanmışlıkların hepsi değerlidir. Saygılar.

      Sil
  6. Merhabalar,

    Bağların budandığındaki eski ürün vermiş sürgünlere demek ki o yörede "Gilamada" çubuğu deniyormuş. Bizim yöremizde bu çubuğun adı sadece "bağ çubuğu"dur.

    Gilamada çubuğunun öyküsü de çok güzel ve keyifliydi. Kaleminize ve yüreğinize sağlıklar dilerim.

    Bu çubuğa neden "gilamada" adı verilmiş, merak ettim.

    Selam ve saygılarımla.

    YanıtlaSil
  7. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  8. Recep Beyciğim hoş geldiniz. Ben de sizin gibi merak ediyorum ama bilmiyorum neden Gilamada çubuğu dendiğini. Araştırıyorum.
    Sevgiler.

    YanıtlaSil

Düşünceleriniz benim için önemlidir. Katkılarınız için teşekkür ederim.