GEVREĞİNİ İÇİNE DÜR

Bilenler bilir, bazı bölgelerimizdeki köy yerlerinde yufka ekmek yapılır. Çocukluğunda bu ekmekle büyümüş olanlar, bir türlü bu ekmekten vaz geçemezler. Nerede olursa olsun arayıp bulup yemek isterler.
Bu ekmeğin tadına doyulmaz. Çeşitli özellikleri vardır. Özellikle ve öncelikle adından da anlaşılacağı üzere yufka olduğu için dürüm yapmaya elverişlidir. Dürüm yapılarak yenmesi gereken yiyecekler için birebirdir.
.

Yufka ekmek, amur çok ince açıldıktan sonra büyük sac üzeride pişirilerek yapılır. Pişirilen çok miktarda yufka üst üste dizilip kurumaya bırakılır. Kurumuş yufkalar bu hali ile uzun zaman bekleyebilir. Birkaç ay ihtiyacı karşılayacak ekmek bir seferde pişirilir. Bez bohçaların içine konup yüksekce yerlerde bekletilir. İhtiyaç kadarı sulanıp, yumuşatıldıktan sonra yenir. Bu sulama işlemi şöyle yapılır. Yufka ekmekler birer birer alınır. Sofra bezi denen geniş bir bez içine konur. Avuç içine alınan bir miktar su, bezin içine konan her yufkanın üstüne serpilir. Su serpildikten sonra bezin kenarları ekmeklerin üstüne örtülür. Bir süre bekleyen ekmekler, yumuşayarak yenecek hale gelir.
.
Yufka ekmeğin kenarları, sulandıktan sonra bile biraz kuru olur. Bunu da çözmek için dört kenarını içine gelecek şekilde katlanır. Tekrar onlarıda içine katlayınca kenarların kuru yerleri yumuşar. Dört yufka bir araya getirildiğinde buna "Bir büküm ekmek" denir.
.
Yufkayı yerken daha kolay olsun ve kırılmasın diye gevrek kısımlarını içine dürerek yersin ki, dökülmesin. Ne kadar sulanırsa sulansın, kenarlarında bir miktar kuruluk kalan yufkayı kırmadan yemek ve zayi etmemek için gevreğini içine dürmek gerek.
Bu gerçeklikten yola çıkılarak, halk arasında oluşan bazı sıkıntılı durumları çözmek için ve insanlar arasındaki ilişkilerdeki bozuklukları düzeltmek ve hoşgörü ortamını yakalamak amacıyla daha çok yaşca büyük olanlar "gevreğini içine dür" der. Aralarında problem olan kişilere "eeeee fazla uzatmayın, gevreğini içine dürün" demekle, olayı büyütmeyin, hataları hoş görün demek isterler.
.
Çoğu zaman bu bakış açısına o kadar ihtiyacımız var ki... Aile içi ilişkilerden, sosyal ilişkilere. Siyasi problemleri çözmekten, kurumsal çatışmalara kadar her alana uygulayabilirsiniz, bu bakış açısını. Kısacası, şimdiki deyimle söylersek, biraz hoşgörü. Gevreğini içine dür deyimi, demokrasinin tam da kendisini tanımlıyor aslında.
.
Atalar doğruyu söylemiş de tutan yok. Eğer sağlıklı bir toplumda, demokrasi içinde yaşamak ve mutlu olmak istiyorsak GEVREĞİNİ İÇİNE DÜRELİM.



Ramazan Işık